چرا ترکیه جزو کشورهای اروپایی محسوب میشه؟
ترکیه یکی از کشورهایی است که همیشه در بحث جغرافیایی و سیاسی، مرز میان آسیا و اروپا را در هم آمیخته است. وقتی نام ترکیه به میان می‌آید، خیلی‌ها دچار سردرگمی می‌شوند که بالاخره این کشور اروپایی است یا آسیایی؟ در نگاه اول شاید ترکیه به خاطر موقعیت جغرافیایی‌اش در آسیا شناخته شود، اما دلایل زیادی وجود دارد که باعث شده بخش بزرگی از دنیا، ترکیه را جزو کشورهای اروپایی به حساب آورد.
ترکیه کجای نقشه جهان قرار دارد؟
ترکیه در نقطه‌ای قرار گرفته که قاره آسیا و اروپا را به هم متصل می‌کند. این موقعیت ویژه باعث شده که ترکیه در هر دو قاره حضور داشته باشد. حدود ۹۷ درصد از مساحت ترکیه در قاره آسیا و تنها ۳ درصد در قاره اروپا قرار دارد. با این حال، بخش اروپایی ترکیه یعنی ناحیه‌ای به نام «تراکیه» شامل شهرهای مهمی مثل استانبول است، شهری که نقش حیاتی در اقتصاد، فرهنگ و تاریخ کشور دارد.
در واقع استانبول، پایتخت فرهنگی ترکیه، روی دو قاره بنا شده؛ بخش غربی آن در اروپا و بخش شرقی در آسیاست. همین ویژگی باعث شده ترکیه پلی طبیعی بین شرق و غرب باشد.
تاریخ پیوند ترکیه با اروپا
اگر از زاویه تاریخی نگاه کنیم، پیوند ترکیه با اروپا ریشه‌ای قدیمی دارد. امپراتوری عثمانی که قرن‌ها بخش بزرگی از اروپا را در کنترل خود داشت، نقش پررنگی در تاریخ قاره ایفا کرده است. پس از فروپاشی این امپراتوری در قرن بیستم و تأسیس جمهوری ترکیه توسط مصطفی کمال آتاتورک، جهت‌گیری سیاسی و فرهنگی کشور به سمت اروپا تغییر کرد. از همان زمان، ترکیه سعی کرد خود را به استانداردهای اروپایی نزدیک کند و به جامعه مدرن اروپا بپیوندد.
چرا ترکیه به اتحادیه اروپا نزدیک است؟
یکی از دلایل اصلی اینکه ترکیه اروپایی محسوب می‌شود، رابطه طولانی‌اش با اتحادیه اروپا است. ترکیه از دهه ۱۹۶۰ روابط رسمی خود را با جامعه اقتصادی اروپا (که بعداً تبدیل به اتحادیه اروپا شد) آغاز کرد. در سال ۱۹۹۹، این کشور به عنوان نامزد رسمی عضویت در اتحادیه پذیرفته شد. هرچند هنوز عضویت کامل اتفاق نیفتاده، اما ترکیه از بسیاری جهات با اروپا هماهنگ شده است.
از جمله توافقات اقتصادی، گمرکی و تجاری که باعث شده گردش کالا، خدمات و سرمایه میان ترکیه و اروپا راحت‌تر انجام شود. همچنین در زمینه آموزش، استانداردهای فنی و حتی سبک زندگی شهری، ترکیه شباهت‌های زیادی با کشورهای اروپایی پیدا کرده است.
موقعیت فرهنگی و اجتماعی ترکیه
ترکیه کشوری است که فرهنگش ترکیبی از شرق و غرب است. از یک سو ریشه‌های عمیق آسیایی دارد و از سوی دیگر، در طول تاریخ با فرهنگ و هنر اروپایی در هم تنیده شده. در شهرهایی مثل استانبول و آنکارا، سبک معماری، مد، موسیقی و حتی رفتار اجتماعی مردم بسیار به کشورهای اروپایی نزدیک است.
از نظر نظام آموزشی، بسیاری از دانشگاه‌های ترکیه با دانشگاه‌های اروپایی همکاری دارند و دانشجویان بین‌المللی زیادی از اروپا برای تحصیل به این کشور می‌آیند. در سال‌های اخیر نیز صنعت گردشگری ترکیه توانسته جایگاه خاصی در بین کشورهای اروپایی پیدا کند، به‌طوری که هر سال میلیون‌ها گردشگر از آلمان، فرانسه، ایتالیا و انگلستان به ترکیه سفر می‌کنند.
نقش جغرافیای سیاسی ترکیه در اروپا
موقعیت جغرافیایی ترکیه نه‌تنها از نظر نقشه بلکه از دید سیاسی نیز اهمیت زیادی دارد. ترکیه یکی از اعضای فعال ناتو (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) است که بیشتر اعضای آن کشورهای اروپایی‌اند. حضور در ناتو به این معناست که ترکیه بخشی از ساختار امنیتی و نظامی اروپا محسوب می‌شود.
علاوه بر این، ترکیه در بسیاری از پروژه‌های بین‌المللی اروپا مشارکت دارد، از پروژه‌های انرژی گرفته تا همکاری‌های علمی و محیط زیستی. همه این عوامل نشان می‌دهد که ترکیه صرفاً یک کشور آسیایی نیست بلکه در قلب سیاست‌های اروپایی جایگاه دارد.
آیا مردم ترکیه خود را اروپایی می‌دانند؟
پاسخ به این سؤال کمی پیچیده است. بسیاری از مردم ترکیه به هویت دوگانه خود افتخار می‌کنند. آن‌ها از یک طرف مسلمان و آسیایی هستند و از طرف دیگر خود را جزئی از اروپا می‌دانند. مخصوصاً نسل جوان در شهرهای بزرگ ترکیه، سبک زندگی مدرن و اروپایی را پذیرفته‌اند.
از طرفی هم باید در نظر داشت که بخش قابل توجهی از جامعه ترکیه، خصوصاً در مناطق شرقی و روستایی، هنوز به ارزش‌ها و سنت‌های شرقی پایبندند. این تنوع فرهنگی، ترکیه را به کشوری منحصربه‌فرد تبدیل کرده که همزمان بخشی از هر دو جهان است.
چرا ترکیه هنوز عضو اتحادیه اروپا نشده؟
با وجود تلاش‌های طولانی، ترکیه هنوز نتوانسته به اتحادیه اروپا بپیوندد. دلایل مختلفی برای این موضوع وجود دارد؛ از مسائل حقوق بشر و آزادی‌های سیاسی گرفته تا نگرانی‌های اقتصادی و فرهنگی. برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا نگرانند که ورود ترکیه، که جمعیت بالایی دارد، تعادل سیاسی و اقتصادی اتحادیه را تغییر دهد.
در عین حال، اختلاف‌نظرهایی در مورد اصلاحات داخلی ترکیه و سیاست‌های منطقه‌ای این کشور نیز مانع پیشرفت مذاکرات شده است. با این حال، ترکیه همچنان یکی از مهم‌ترین شریکان اقتصادی و استراتژیک اروپا باقی مانده است.
آینده روابط ترکیه و اروپا
روابط ترکیه و اروپا در آینده به احتمال زیاد ادامه‌دار و پیچیده خواهد بود. ترکیه برای اروپا کشوری کلیدی در زمینه امنیت، مهاجرت، انرژی و تجارت است. در مقابل، اروپا برای ترکیه الگویی در زمینه توسعه اقتصادی، آموزش و پیشرفت فناوری محسوب می‌شود.
در سال‌های آینده، ممکن است شاهد همکاری‌های بیشتری در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و حتی سیاسی بین دو طرف باشیم. هرچند مسیر عضویت کامل ترکیه در اتحادیه اروپا هنوز مبهم است، اما نزدیکی دو قاره از نظر جغرافیایی و فرهنگی، باعث شده این رابطه غیرقابل انکار باشد.
جمع‌بندی
ترکیه به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص، تاریخ مشترک با اروپا، روابط گسترده اقتصادی و فرهنگی، و عضویت در سازمان‌های بین‌المللی غربی، از بسیاری جهات جزو کشورهای اروپایی محسوب می‌شود. این کشور مرز میان شرق و غرب را از میان برداشته و به پلی بین دو فرهنگ تبدیل شده است. همین ویژگی منحصربه‌فرد، ترکیه را به یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین کشورهای منطقه تبدیل کرده است.
